Yerli Malı Belgesi Nedir?

Yerli Malı Belgesi, yerli üreticileri kapsayan ve sanayi ürünlerinin yerli malı olarak kabul edilebilmesi için gerekli tüm şartları sağlayan firmalara verilen bir belgedir. Bu belge, sanayi kuruluşlarının Kapasite Raporları ve Sanayi Sicil Belgeleri esas alınarak, bu iki belge üzerinde yazılı ürünlerin Yerli Malı Tebliği ve ekleri uyarınca TOBB veya TESK’e bağlı oda/borsa tarafından düzenlenir. Geçerlilik süresi 1 yıl olan bu belge, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre yapılacak mal alımı ihalelerinde istekliler tarafından teklif edilen malın yerli malı olduğunu gösterir.

Firmaların Yerli Malı Belgesi alabilmeleri için öncelikle Kapasite Raporu ve Sanayi Sicil Belgelerine sahip olmaları gerekmektedir. Bu iki belgenin birbiriyle uyumlu olması ve sürelerinin bitmemiş olması şarttır. Yerli Malı Belgesine sahip olan firmaların, ürünle ilgili sorumlulukları vardır. Belge bir kez alındıktan sonra denetimler devam eder. Yerli Malı Belgesi almış firmaların mali verileri inceleme izni ve taahhütname gibi evraklar Ticaret Odaları ve Sanayi Odalarına odaların istediği herhangi bir zamanda denetim yapma ve süreçleri yeniden gözden geçirme hakkı ve yetkisi vermektedir.

Yerli Malı Belgesi Nasıl Alınır?

Yerli Malı Belgesi alınabilmesi için öncelikle Sanayi Sicil Belgesine sahip olmak ön koşuldur. Bu belgeyi edinmişseniz, belge üzerinde yer alan “Üretim Konusu” başlığının yerli malı belgesini alabilecek bir içeriğe sahip olması gereklidir. Yerli Malı Belgesine konu ürünün önemli üretim aşamalarının ve esaslı işçiliğinin Türkiye’de yapılmış olması ve yerli katkı oranının %51 ve üzerinde olması zorunludur. Kapasite Raporu Tablo 2’de yer alan ürünlerin her biri için ayrı ayrı dosyalar hazırlanmalıdır.
Belge geçerlilik süresi bitmiş firmalar ilk başvuruda olduğu gibi tüm evrakları o yılın verilerini referans alarak tekrardan hazırlayıp bağlı bulundukları Ticaret Odaları ve veya Sanayi Odalarına başvuru yaparak her yıl yeniden almalıdırlar. 2025 yılı başı itibariyle birçok ticaret odası ve sanayi odası TOBB Sanayi Bilgi Sistemi üzerinden online Yerli Malı Belgesi başvurularını kabul etmektedir.

Yerli Malı Belgesi İçin Gerekli Evraklar

• Yerli Malı Belgesi Başvuru Dilekçesi (Ek 1): Hazırlanır.
• Taahhütname (Ek 2): Üreticiyi veya üreticiyi temsil ve ilzama yetkili kişi/kişiler tarafından doldurulur ve firma yetkilisi tarafından imzalanır.
• Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli (Ek 3 A-B-C-D): Hazırlanır ve her sayfası firma yetkilisi ve Mali müşavir tarafından onaylanır.
• Mali Verileri İnceleme İzni: Firma yetkilisi tarafından kaşe ve imza ile onaylanır.
• Yerli ve İthal Ürün Faturaları: Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveline girişleri yapılan yerli ve ithal ürünlerin ve işçilik faturaları, yerli ürünlere ait sanayi sicil belgeleri düzenli bir şekilde dosyalanır.
• Elektrik, Yemek, Kira ve SGK Hizmet Listesi: Tahakkuk fişleri düzenli bir şekilde dosyaya ilave edilir.
• Diğer Evraklar: İstenilen diğer evraklar da tamamlandığında Yerli Malı Belgesi Başvurusu yapılabilir.

Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli Hazırlanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Doğrudan ve Dolaylı Malzeme Giderleri: Kullanılan malzeme giderleri.
• Doğrudan ve Dolaylı İşçilik Giderleri: Ürünle ilgili işçilik giderleri.
• Genel Giderler: Amortisman, bakım onarım, kira, işletme malzemesi, enerji, ulaştırma, su giderleri gibi ürünle ilgili genel giderler.
• Satış, Pazarlama ve Garanti Giderleri: Satış, pazarlama, satış sonrası destek ve garanti giderleri ile faiz ve finansman giderleri, genel giderlerin üretimle ilgili olmayan kısımları maliyet hesabına dahil edilmez.
• İthal Girdi Kontrolü: Yurt içinden temin edilen girdilerin ithal olup olmadığı hakkında menşe kontrolü yapılır. İthal girdi ise, ithal girdi hesaplamasına dahil edilir.
• İthal Girdi Tutarı Hesaplaması: İthal girdinin fabrikaya teslim fiyatı ve teslim tarihindeki Merkez Bankası döviz satış kuru dikkate alınır.

Yerli Malı Belgesi İçin Aranan Şartlar

1. Sanayi Ürünleri İçin:

• Bakanlık tarafından düzenlenen Sanayi Sicil Belgesine sahip sanayi işletmeleri tarafından üretilmesi ve Sanayi Sicil Belgesindeki “Üretim Konusu” içeriğinde yer alması.
• Tamamen Türkiye’de üretilen veya elde edilen ürünler ile üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.
• Ürünün yerli katkı oranının en az %51 olması.
• 2. Gıda ve Tarımsal Ürünler İçin:
• Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca düzenlenen İşletme Kayıt veya Onay Belgesine sahip işletmeciler tarafından üretilmesi.
• Tamamen Türkiye’de üretilen/yetiştirilen veya elde edilen ürünler ile üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.
• Tarım ürünleri için Çiftçi Kayıt Sistemi Belgesi veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının ilgili Kayıt Belgesine (Örtü altı Kayıt Sistemi ve benzeri) sahip firmalar tarafından üretilmesi.3.Madenler ve Madencilik Ürünleri İçin: 
• Türkiye’de çıkarılan madenler ve madencilik ürünleri ile birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen ürünler dışında kalan veya bu kategorilerin hiçbirine girmeyen diğer ürünler; tamamen Türkiye’de üretilmesi veya üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması şartıyla yerli malı kabul edilir.

Yerli Malı Belgesine İhtiyaç Duyan Sektörler

• İnşaat ve Yapı Malzemeleri Sektörü Yerli Malı Belgesi: Çimento, tuğla, cam, seramik gibi malzemelerin üretiminde Yerli Malı Belgesi alarak kamu ihalelerini almayı hedeflerler.

• Elektrik ve Elektronik Sektörü Yerli Malı Belgesi: Beyaz eşya, elektronik cihazlar, kablo ve aksesuarlar gibi ürünlerin üreticileri, yerli üretimi destekler ve devlet destekli projelerde yer alır.

• Otomotiv: Araç üreticileri ve yedek parça üreticileri, yerli üretimi destekleyen politikalar kapsamında bu belgeyi kullanarak rekabet gücünü artırır.

• Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü Yerli Malı Belgesi: Ev tekstili, iş kıyafetleri, askeri kıyafet üreticileri gibi firmalar kamu ihalelerinde Yerli Malı Belgelerine ihtiyaç duyarlar. Örnek vermek gerekirse Millî Savunma Bakanlığı İhaleleri, Hastane İhaleleri, Ağır Sanayinin ihtiyaç duyduğu iş kıyafetleri ve bunun gibi birçok sektörde iş yapan tekstil üreticileri genellikle Yerli Malı Belgesine başvuru yapmaktadırlar.

• Kimya ve Plastik Sektörü Yerli Malı Belgesi: Kimyasal maddeler, plastik ürünler ve temizlik malzemeleri üreten firmalar, ürünlerinin yerli olduğunu belgelemek için bu belgeye başvurur.

• Makine ve Ekipman Üretimi Sektörü Yerli Malı Belgesi: Endüstriyel makineler, tarım makineleri ve iş makineleri üretiminde bu belgeyi kullanarak kamu ihalelerinde fiyat avantajından faydalanır. Örnek vermek gerekirse; (KOSGEB destekli makine alımlarında, Tarım kredi kooperatifi ihalelerinde vs.) % 15 fiyat avantajından faydalanmak için Yerli Malı Belgesine sahip olmayı istemektedirler. Akre Group Danışmanlık firmamız genellikle yukarıda özetlemeye çalıştığımız bir firmanın Yerli Malı Belgesi alımı çalışmalarında firmalara danışmanlık hizmeti vermektedir.

Yerli Malı Belgesi Danışmanlık Hizmeti

Yerli Malı Belgesi almak isteyen firmalar, Kapasite Raporu, Sanayi Sicil Belgesi ve Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli, yerli katkı oranı hesap cetveline konu olan girdilerin sanayi sicil belgeleri ve faturaları, mali verileri inceleme izni, mali müşavire ait bilgi ve belgeler gibi belgeleri eksiksiz hazırlamalıdır. Bizler bu süreçlerde sizin yanınızda olmak istiyoruz. İstanbul, Türkiye’de faaliyet gösteren ve özellikle kamuda iş yapan firmalar için bu belge büyük avantajlar sağlamaktadır. Yanlış beyanlar veya eksik belgeler, belge başvurularının reddedilmesine alınmış olan belgenin iptaline ve cezai yaptırımlara yol açabileceğinden, sürecin profesyonel bir şekilde yönetilmesi önemlidir.

Yerli Malı Belgesi Nedir, Nasıl Alınır ve İşletmelere Sağladığı Avantajlar

Yerli Malı Belgesi, yerli üretimi teşvik etmek amacıyla sanayi ürünlerinin yerli olduğunu belgeleyen bir belgedir. Bu belge, Sanayi Sicil Belgesi ve Kapasite Raporu gibi evraklara sahip firmalar tarafından alınabilir. Yerli Malı Belgesi Nasıl Alınır? sorusunun cevabı, öncelikle ürünün önemli üretim aşamalarının Türkiye’de gerçekleşmesi ve yerli katkı oranının en az %51 olmasıdır. Belge, TOBB veya TESK’e bağlı oda/borsalar tarafından düzenlenir ve geçerlilik süresi 1 yıldır. İstanbul Sanayi Odası, İstanbul Ticaret Odası gibi kurumlar, bu belgeyi almak isteyen firmalara başvuru süreçlerinde destek sağlamaktayız.

Yerli İmalat Belgesi veya İmalat Yeterlilik Belgesi olarak da bilinen bu belge, kamu ihalelerinde yerli üreticilere avantaj sağlar. İmalatçı Belgesi almak isteyen firmalar, yerli katkı oranını hesaplayarak gerekli evrakları tamamlamalıdır. Bu süreçte, Yerli Katkı Oranı Hesap Cetveli ve Mali Verileri İnceleme İzni gibi belgeler hazırlanır. Yerli üretimi destekleyen bu belge, özellikle inşaat, otomotiv, tekstil ve kimya gibi sektörlerde büyük önem taşımaktadır.

Bu hassasiyetle, İstanbul, Kocaeli ve çevresindeki firmalara özel danışmanlık hizmeti sunarak, Yerli Malı Belgesi başvuru süreçlerini sorunsuz ve hızlı bir şekilde yönetiyoruz. Detaylı bilgi ve destek için www.yerlimalibelgesi.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Makalemizi sabırla okuduğunuz için teşekkür ederiz.